Innovatief maatwerk levert TNO unieke cleanroom

In ‘t kort

TNO zocht twee nieuwe hijskranen voor de nieuwste cleanroom, waarin zij baanbrekend onderzoek uitvoeren. De cleanroom blijkt niet alleen uniek in functie, maar ook in ontwerp.

Cleanroom Cranes van Mennens leverde de kranen. Er werd een op maat gemaakte oplossing ontworpen die past binnen de structuur en belastbaarheid van het bestaande gebouw, geheel conform de classificatie voor een ISO 6-cleanroom.

Oplossing voor beperkte ruimte

Teun Brussee, projectmedewerker Techniek bij TNO, vertelt: “Voor één van onze cleanrooms zochten we een geschikte hijsvoorziening waarmee we een kostbaar testobject in een zogenoemde vacuümketel konden hijsen. Onze eerste keuze was een zwenkkraan, maar door ruimtegebrek viel deze optie al snel af.

Mennens doet al jaren het onderhoud aan de takels bij TNO. De keuze lag dan ook voor de hand om Mennens uit te nodigen om mee te denken over een oplossing.”

Uniek in look en functie

De op maat gemaakte hijsvoorziening is onderdeel van een bijzondere cleanroom. Teun: “In het midden van de cleanroom staat een rvs-ketel. Aan weerszijden van de ketel lopen meerdere stikstofleidingen. Door een zo laag mogelijke temperatuur en een zo hoog mogelijk vacuüm te creëren, worden in de ketel de omstandigheden nagebootst waarin het testobject uiteindelijk zijn functie gaat vervullen. Dit maakt de ketel geschikt voor onderzoeken in diverse hightech branches.”

De cleanroom is functioneel matzwart, in plaats van wit. “De cleanroom waarin deze ketel staat, is een ruimte die gebruikt wordt voor onder andere optische metingen,” legt Teun uit. “Door middel van lasers en spiegels worden diverse onderzoeken uitgevoerd. De ruimte moet daarom geheel lichtdicht zijn. Ook mogen er geen lichte kleuren of reflecterende materialen worden gebruikt.”

De vraag aan Mennens

Om de ketel in de cleanroom te krijgen, de deksel van de ketel te tillen en de producten in de ketel te plaatsen, bleken twee kranen nodig. De vraag aan Mennens betrof:

• Eén hijskraan met een dubbele functie die de ketelinstallatie en het plaatsen van de producten in de ketel verzorgt.

• Eén hijskraan met hijsjuk die de keteldeksel van 1.700 kilogram kan tillen.

Uitdagingen

De bestaande constructie waarin de cleanroom werd ontwikkeld zorgde daarom voor een uitdaging. Er was weinig ruimte tussen de ketel en het plafond, waaraan de bovenkraan bevestigd zou worden. Het gevolg: de kranen moesten binnen 600 millimeter gemonteerd worden. En dat voor een werklast van 2 ton, een overspanning van circa 5 meter en een baanlengte van 17 meter.

Daarnaast werden beide kranen geleverd met een kraanbaanconstructie. Ook hierin vormde de beperkte ruimte een uitdaging, de belasting van de bestaande vloer mocht immers niet te hoog zijn.

De oplossing

Gelukkig bleef een oplossing niet lang uit. Patrick Brouwers, projectmanager bij Cleanroom Cranes, legt uit: “We hebben beide kranen alsnog erg compact kunnen bouwen. De oplossing vonden we in holle aluminiumprofielen als kraanlichaam, met een dubbelligger brugconstructie. Daartussen bevestigden we de takel.

Hiervoor hebben we de lichte en compacte eigenschappen van het materiaal ten volle benut. De combinatie met het gedegen engineeringswerk leidde tot passende en sterke conceptmodellen.”

Soepele samenwerking

De oplossing is gevonden, het engineeringsproces geslaagd en de prototypes zijn doorontwikkeld. Op dit moment legt TNO de laatste hand aan de cleanroom.

Patrick besluit: “Het was een leuke en intensieve job. We zijn blij dat we deze uitdaging samen met TNO mochten aangaan. We weten dat geen enkele cleanroom hetzelfde is. Ook hier bleek maatwerk de sleutel tot succes.”

Teun beaamt: “Dankzij de kennis en ervaring van Mennens is dit uiteindelijk een succesvol project geworden, ondanks de steeds wisselende eisen en uitgangspunten. Er zijn nu twee op maat gemaakte bovenloopkranen beschikbaar. De plaatsing van de constructie en het inhangen van de kranen was precisiewerk. De vrije ruimte tot aan het plafond bedraagt slecht enkele millimeters, maar door de vakkundigheid van de monteurs is alles vlekkeloos verlopen.”

Over TNO

De Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek (TNO) verbindt als onafhankelijke onderzoeksorganisatie kennis met mensen. Met als doel innovaties te creëren die de concurrentiekracht van bedrijven en het welzijn van de samenleving duurzaam versterken. Dit doet TNO in negen verschillende domeinen.

Maak ook gebruik van maatwerk

Ook interesse in een cleanroom crane? Onze experts denken graag met u mee over geschikte hijsvoorzieningen, het liefst tijdens de ontwerpfase van uw cleanroom. Zodat uw hijsvoorziening zo efficiënt mogelijk geplaatst, geleverd en gebruikt wordt.